Karahanlılar ve Gazneliler

okulsoru Ağustos 01, 2013 0

Karahanlılar (840 – 1212)

Karahanlılar Devleti, Uygurların dağılmasından sonra Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleri tarafından Doğu ve Batı Türkistan’da kurulmuştur (840). Karahanlı hükümdarlarından Satuk Buğra Han’ın etkisiyle Karahanlılar arasında İslâmiyet’in yayılması hızlanmış ve Karahanlılar Orta Asya’da ilk Müslüman Türk devleti haline gelmiştir.

Türklerin İslâmiyet’e geçişlerinde ve Türk kültürüyle İslâm kültürünün kaynaşmasında etkili olan Karahanlıların parçalanmasında taht kavgaları etkili olmuştur.

Kültür ve uygarlık alanında ilerleyen Karahanlılar;

• Türkçeye önem vermişler ve resmi dil olarak kullanmışlardır. Türk dilini ve kültürünü devam ettiren Karahanlılar ilk Türk – İslâm eserlerini ortaya koymuşlardır. En önemli eserleri, Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig ve Kaşgarlı Mahmut’un Divan’ı Lügati’t Türk adlı eserleridir.
• Türk – İslâm tarihinde ilk medreseleri kurarak eğitime önem vermişlerdir.
• Türk tarihinde ilk kervansarayları kurarak ticareti geliştirmişlerdir.
• 
  

2. Gazneliler (963 – 1187)

Gazneliler Devleti, Afganistan’daki Gazne şehrinde Samanoğullarının Herat valisi Alp Tiğin tarafından kurulmuştur (963). Gazneliler en parlak dönemlerini Sultan Mahmut zamanında yaşamışlardır.
Sultan Mahmut döneminde Gazneliler, Hindistan’a 17 sefer düzenleyerek Kuzey Hindistan’a hakim olmuşlar ve İslâmiyet’i yaymışlardır.

Dandanakan Savaşı’nı kaybeden Gazneliler dağılma sürecine girmişler ve eski güçlerini kaybetmişlerdir. Gazneliler, Afganlı bir kavim olan Gurlular tarafından yıkılmıştır (1187).

Gazneliler birçok ulusu (Türkler,İranlılar,Hindular,Gurlular...)bünyesinde bulundurmaları parçalanmarında ve yıkılmalarında büyük rol oynamıştır.